สาร CBD (cannabidiol) คืออะไร?

ในพืชกัญชามีสารออกฤทธิ์มากกว่า 400 ชนิด โดยสารที่ถูกค้นพบมากที่สุดจะเป็นสารในกลุ่มแคนนาบินอยด์(cannabinoids) ซึ่งสารที่มีข้อมูลในทางการแพทย์มากมี 2 ชนิด คือ Cannabidiol (CBD) และ Tetrahydrocannabinol (THC)

สาร CBD หรือ Cannabidiol คือหนึ่งในสารประกอบหลักที่พบในพืชกัญชา จัดอยู่ในกลุ่มแคนนาบินอยด์ โดยสารCBDนั้นไม่ทำให้เกิดอาการเมาเคลิ้ม สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย ไม่ว่าจะนำมาใช้ในทางการแพทย์หรือเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ยา,สมุนไพร,น้ำมันกัญชา

ถึงแม้ว่าสาร CBD และ THC จัดอยู่ในสารกลุ่มเดียวกันและดูไม่ต่างกันมาก แต่ในการนำมาใช้งานไม่ว่าจะด้านการแพทย์หรือการออกฤทธิ์ทั้งสองมีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน ซึ่งสาร CBD มีความแตกต่างจากสาร THC ดังนี้:


เป็นสารที่ไม่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท(Non-psychoactive) และไม่ทำให้มีการมึนเมาหรือเกิดการเสพติด มีฤทธิ์ในการคลายเครียด ช่วยบรรเทาอาการอักเสบ ปกป้องเซลล์ประสาท ต้านชัก ต้านการออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทจาก THC ในบางกรณี เป็นต้น


สาร CBD จึงถูกนำมาใช้ประโยชน์ในทางการแพทย์ได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการดูแลผู้ป่วยในระยะสุดท้ายหรือช่วยประคับประคองอาการของผู้ป่วย


เป็นสารที่องค์การอนามัยโลกจัดอยู่ในกลุ่มสารเสพติดประเภทที่1 ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท(Psychoactive) ทำให้เคลิบเคลิ้ม ผ่อนคลาย ช่วยในการนอนหลับ ใช้รักษาอาการปวดและต้านอาการคลื่นไส้จากเคมีบำบัดในผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย ดังนั้นการจะนำสาร THC มาใช้ต้องได้รับคำสั่งจากแพทย์เท่านั้น เนื่องจากเป็นสารที่ทำให้เกิดอาการมึนเมาหรือ "high" และเสพติดได้

ส่วนมากแล้วสาร CBD จะมีมากอยู่ในกัญชงมากกว่าในกัญชา ในขณะที่ในกัญชานั้นจะพบ THC ได้มากกว่า แต่ทั้งนี้การที่พืชกัญชาจะมีระดับสาร CBD และ THC น้อยหรือมากขึ้นอยู่กับชนิดพันธุ์และเทคนิคในการปลูกร่วมด้วย


โดยสารสกัดจากกัญชาที่ใช้ส่วนใหญ่มักสกัดมาจากส่วนของช่อดอก เนื่องจากมีสารสำคัญอย่าง CBD และ THC มากกว่าส่วนอื่น ในการรับประทานหรือสูบกัญชาโดยตรงอาจส่งผลให้ร่างกายได้รับสาร THC เข้าไปมากกว่าสาร CBD ซึ่งต่างจากการที่ใช้ในรูปแบบผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการสกัดมาแล้ว ที่มีการควบคุมปริมาณ THC และ CBD ตามที่กฎหมายกำหนด ทำให้ความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียงน้อยกว่า

CBD ส่งผลอย่างไรต่อร่างกาย?

เมื่อร่างกายได้รับสาร CBD เข้าไปนั้น CBD จะเข้าไปทำปฏิกิริยากับระบบเอนโดแคนนาบินอยด์ในร่างกาย ซึ่งเป็นระบบที่ช่วยควบคุมและปรับสมดุลการทำงานสำคัญต่าง ๆ ของร่างกาย ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย แต่ไม่ทำให้เกิดอาการมึนเมาหรือที่เรียกว่า “high” อย่าง THC

ประโยชน์ของสาร CBD

เนื่องจากสาร CDB มีฤทธิ์ในการช่วยบรรเทาอาการปวด ลดอักเสบ คลายกังวล โดยที่ไม่ทำให้เสพติดและไม่ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท การใช้ประโยชน์จากสาร CBD ที่สกัดจากกัญชาจึงเน้นไปในการบรรเทาอาการ ยกตัวอย่าง เช่น

ช่วยประคับประคองคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยระยะสุดท้าย

บรรเทาอาการนอนไม่หลับ

บรรเทาอาการปวดเรื้อรัง

ลดอาการคลื่นไส้อาเจียน

ช่วยให้เจริญอาหาร

รักษาโรคลมชักที่ดื้อจากการรักษาอื่นๆ

นอกจากนี้สาร CBD ที่สกัดจากกัญชายังมีสรรพคุณในทางการแพทย์ที่ใช้ในผู้ป่วยระยะประคับประคองหรือผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่มีโรคหรือภาวะนำไปสู่การเสียชีวิต เช่น

โรคหลอดเลือดสมอง

โรคถุงลมโป่งพอง

ในทางการแพทย์ การที่จะรักษาผู้ป่วยด้วยสาร CBD นั้น ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการตรวจสุขภาพเพื่อประเมินอาการของโรคก่อน จากนั้นแพทย์จึงจะวางแผนในการรักษาโดยพิจารณาร่วมกันกับผู้ป่วยรวมไปถึงญาติผู้ป่วย จึงสามารถสั่งให้ใช้สาร CBD ในการรักษาได้

ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของ CBD ในท้องตลาดมีอะไรบ้าง?

ปัจจุบันหลายอุตสาหกรรมหันมาให้ความสนใจในประโยชน์ของสารสกัดจากกัญชามากขึ้น และเริ่มนำสารสกัดจากกัญชาเข้าไปเป็นหนึ่งในส่วนผสมของผลิตภัณฑ์นั้นๆ โดยผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ที่พบในท้องตลาด มักมีดังต่อไปนี้

น้ำมันที่ได้จากการสกัด CBD จากกัญชานั้นมีสรรพคุณทั้งในทางการแพทย์และมีสรรพคุณที่ดีต่อร่างกาย โดยการนำมาใช้มีห
ลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น การนำน้ำมันหยดใต้ลิ้นเป็นอีกหนึ่งวิธีที่นิยมเนื่องจากสามารถดูดซึมตัวยาเข้าสู่กระเเสเลือดได้เร็วกว่าแบบแคปซูล การนำมานวดเพื่อคลายกล้ามเนื้อและความปวดเมื่อย และสำหรับทาหรือแต้มสำหรับโรคผิวหนัง

จากการวิจัยหนึ่งที่นักวิจัยได้รวบรวมวิจัยหลายฉบับสำหรับอาการปวดเรื้อรังทั่วไป งานวิจัยนี้สรุปได้ว่า มีหลักฐานการทดลองจากงานวิจัยหลายสิบฉบับที่พิสูจน์ได้
ว่าสารสกัด CBD จากกัญชา สามารถบรรเทาอาการปวดเรื้อรังในผู้ใหญ่ได้ ซึ่งจากการวิจัยแยกของ Journal of Experimental Medicine การวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าการใช้ CBD สามารถลดอาการปวดและการอักเสบได้ ซึ่งจากวิจัยนี้สามารถมาสนับสนุนข้อมูลดังกล่าวได้

ทั้งนี้ในการใช้น้ำมันกัญชาควรอยู่ในการดูแลของแพทย์ผู้มีประสบการณ์ เพื่อปริมาณการใช้ที่เหมาะสมและถูกต้องตามอาการ

ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวสารสกัดจากกัญชา

นอกจากวงการแพทย์ที่ให้ความสนใจเกี่ยวกับสรรพคุณของสารสกัดจากกัญชาแล้ว ในแวดวงเครื่องสำอางก็เริ
่มมีการใช้สารสกัดจากน้ำมัน CBD มาเป็นส่วนหนึ่งในผลิตภัณฑ์เช่นกัน โดยผลิตภัณฑ์บำรุงผิวจากสารสกัดจากกัญชามักมีสรรพคุณตั้งเเต่ช่วยในเรื่องของผิวที่เป็นสิวง่ายรวมไปถึงลดริ้วรอย

จากการวิจัยแสดงให้เห็นว่าสาร CBD นั้นช่วยลดการผลิตซีบัม หรือความมันส่วนเกินของผิว ช่วยให้ผิวมีความสมดุลมากขึ้น และยังมีการศึกษาที่พบว่าสารสกัดจากกัญชา CBD นั้นช่วยลดการอักเสบของผิว

“ดร.โจชัว ไซช์เนอร์ ผู้อำนวยการฝ่ายการวิจัยเครื่องสำอางและคลินิกด้านผิวหนังจากโรงพยาบาล Mount Sinai นิวยอร์ก กล่าวว่า น้ำมันสารสกัด CBD คล้ายกับน้ำมันอะโวคาโดหรือพวกน้ำมันมะกอก น้ำมันอัลมอนด์ สามารถใช้ในการบำรุงผิวได้ เนื่องจากมีไขมันดีตามธรรมชาติ ช่วยให้ผิวไม่แห้งกร้าน ทั้งยังรักษาอาการโรคผิวหนังแห้งอย่างรุนแรงได้อีกด้วย”

ผลิตภัณฑ์น้ำดื่มผสมสารสกัดจากกัญชา

เป็นผลิตภัณฑ์น้ำดื่มที่มีการนำอนุภาคของสาร CBD ผสมเข้าไป โดยอ้างสรรพคุณว่าสามารถได้รับประโยชน์จาก CBD ได้ง่ายเพียงแค่ดื่ม


ในความเป็นจริงแล้วนั้น CBD เป็นสารที่ไม่เสถียรสูง ต้องได้รับการเตรียมและเก็บรักษาอย่างดีเพื่อคงสรรพคุณเอาไว้ โดยส่วนใหญ่แล้วผลิตภัณฑ์น้ำดื่มจากสารสกัดจากกัญชาจะมีบรรจุภัณฑ์สีใส และถูกเก็บไว้ในชั้นวางของร้านค้าที่มีแสงสว่างค่อนข้างมากหลายวันหรือหลายสัปดาห์ การศึกษาพบว่าแสงและความโปร่งใสมีผลทำให้ปริมาณ CBD ลดน้อยลง การศึกษานี้จึงชี้ให้เห็นว่าน้ำดื่มผสมสารสกัดจากกัญชาไม่น่ามีผลในทางยาเท่าใดนัก

กัมมี่ หรือเยลลี่ จากสารสกัดจากกัญชา

อีกหนึ่งผลิตภัณฑ์สารสกัดจากกัญชาที่มีรสชาติอร่อย ทานง่าย ซึ่งมีรูปร่างหน้าตาคล้ายกับวิตามินกัมมี่ ซึ่งมีสรรพคุณในเรื่องของการช่วยบรรเทาความเครียด ช่วยให้ผ่อนคลาย เเละช่วยในเรื่องของการนอนหลับ


ในกัมมี่หรือเยลลี่ที่มีสารสกัด CBD นั้น มักมีน้ำมันกัญชาที่มีความเข้มข้นของ CBD สูง วิธีรับประทานจะต้องมีการเคี้ยวก่อนกลืน ซึ่งในการวิจัยเกี่ยวกับประสิทธิภาพของน้ำมันกัญชาที่มีผลดีต่อสุขภาพนั้นได้จากน้ำมันบริสุทธิ์เท่านั้น ยังไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่สามารถยืนยันได้ว่า กัมมี่หรือเยลลี่ที่มีสารสกัด CBD จะเห็นผลในทางยา ในขณะเดียวกัน สาร CBD มีรสขม แต่กัมมี่หรือเยลลี่ที่ผลิตออกมาวางขายมีการเติมน้ำตาลจำนวนมากเพื่อกลบความขมของ CBD

แคปซูลหรือยาเม็ดจากสารสกัดจากกัญชา

เป็นผลิตภัณฑ์ที่เน้นในเรื่องของการรับประทานง่าย รวดเร็ว และยังเหมาะกับผู้ที่ไม่ชอบกลิ่นหรือรสของผลิตภัณฑ์ CBD ชนิดอื่น มีรูปร่างเหมือนยาหรืออาหารเสริมทั่วไป นอกจากภายในแคปซูลจะมีสาร CBD แล้ว ผู้ผลิตอาจมีการใส่วิตามินชนิดอื่นหรือสารอาหารเพิ่มเติมเข้าไปด้วย


ในการใช้ควรอ่านฉลากและปฏิบัติตามวิธีใช้อย่างเคร่งครัด ถึงแม้ว่าตามข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (WHO)จะกล่าวว่าสาร CBD โดยทั่วไปถือว่าปลอดภัย แต่การใช้แคปซูลสารสกัด CBD ก็เปรียบเสมือนการใช้ยาหรืออาหารเสริมทั่วไปที่ต้องปฏิบัติตามข้อบ่งใช้

ข้อควรระวังในการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของ CBD มีอะไรบ้าง?

อย่างไรก็ตามถึงแม้สาร CBD จะมีประโยชน์อยู่มากแต่ก็มีข้อจำกัดเหมือนกับยาชนิดอื่นๆ เนื่องจากสารสกัดจากกัญชาหรือสาร CBD นั้นมีข้อควรระวังรวมถึงข้อห้ามในการใช้หลายประการ ดังต่อไปนี้

เด็กเล็ก สตรีมีครรภ์และสตรีให้นมบุตร ควรหลีกเลี่ยงการใช้สารสกัดจากกัญชาทั้ง CBD และ THC ไม่ว่าจะเป็นในทางการแพทย์ การบริโภค หรือผลิตภัณฑ์ใดก็ตามที่มีส่วนผสมของสารสกัดจากกัญชา เนื่องจากสารเหล่านี้จะถูกส่งผ่านน้ำนมจากแม่ไปสู่ลูกโดยตรงได้

การใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีสาร CBD อาจทำให้เกิดอาการง่วงซึม จึงไม่ควรขับขี่ยานพาหนะ ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรกลหรืองานที่เสี่ยงอันตราย

ห้ามใช้ผลิตภัณฑ์ในผู้ป่วยที่มีประวัติการแพ้กัญชา

ไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์ในผู้ป่วยโรคหัวใจ หลอดเลือด และผู้ป่วยจิตเวช

ไม่ควรใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน หรือนอกเหนือจากคำแนะนำ

ถึงแม้ว่า CBD จะมีความเสี่ยงผลข้างเคียงน้อยกว่า THC แต่จากรายงานของ

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA)

ระบุว่าสาร CBD อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงเหล่านี้ขึ้นได้:

ผลข้างเคียงต่อตับ

การใช้ร่วมกับยาอื่นอาจนำไปสู่ผลข้างเคียงที่รุนแรง

เกิดความเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์ เช่น หงุดหงิด หรือกระวนกระวาย

ปัญหาระบบทางเดินอาหาร

ผลกระทบต่อสมรรถภาพทางเพศในเพศชาย

กฎหมายเกี่ยวกับการใช้ CBD ในปัจจุบันเป็นอย่างไร?

ปัจจุบันในประเทศไทย การใช้ CBD เพื่อการแพทย์ได้รับการอนุมัติจากกระทรวงสาธารณสุข แต่การใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่นยังคงมีกฎระเบียบที่เข้มงวด การนำเข้าและการขายผลิตภัณฑ์ที่มี CBD ต้องได้รับอนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)

ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของ CBD ต้องมีปริมาณ THC ไม่เกิน 0.2% โดยน้ำหนักเฉพาะกัญชา กัญชงที่ปลูกภายในประเทศ ตามประกาศของกระทรวงสาธารณสุข

มีสาร CBD ไม่น้อยกว่า 30% ต่อน้ำหนักผลิตภัณฑ์

ต้องได้สาร CBD โดยชอบด้วยกฎหมาย ควบคุมการผลิตตามมาตรฐาน GMP

แสดงฉลากคำเตือน

ผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับกัญชาแม้ถือว่าเป็นประโยชน์ แต่ในการที่จะนำยาหรือสิ่งใดเข้าสู่ร่างกาย ขอให้ทุกคนพิจารณาถึงโทษและประโยชน์ที่จะได้รับอย่างถี่ถ้วน เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบที่อันตรายต่อร่างกาย การใช้โดยไม่คำนึงถึงความถูกต้องหรือความเหมาะสมอาจนำมาซึ่งผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายได้ ดังนั้นหากต้องการใช้ผลิตภัณฑ์สารสกัด CBD ที่ได้มาจากกัญชาเพื่อหวังผลในทางยาควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้เพื่อความปลอดภัยและเกิดประโยชน์อย่างสูงที่สุด


ด้วยความหวังดีสูงสุดจากสถานบำบัดยาเสพติดภูฟ้าเรสท์โฮม หากคุณกำลังเผชิญปัญหาในการใช้กัญชาหรือยาเสพติดชนิดใด รีบปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญของเราตอนนี้เพื่อให้เราได้ช่วยเหลือคุณอย่างทันท่วงที 

ปรึกษาได้ฟรีไม่มีค่าใช้จ่าย

สิ่งที่ต้องเตรียมตัวก่อนมารักษา

ผลิตภัณฑ์สารสกัดจากกัญชาในท้องตลาด แท้จริงแล้วมีประโยชน์ต่อสุขภาพหรือไม่? บทความนี้จะพาทุกคนไปสำรวจข้อเท็จจริง ทั้งข้อดีและข้อเสียของสารสกัดจากกัญชา

เจาะลึกผลิตภัณฑ์สารสกัดจากกัญชา ดีต่อสุขภาพจริงหรือแค่กระแส?